Tháo "gông phát triển"

22/09/2009 10:33 (GMT + 7)

(TuanVietNam) - Hành chính quan liêu, phức tạp, nặng nề đã trở thành chiếc gông đeo cổ cho đất nước trên con đường phát triển.

Chiếc gông đeo cổ Hành chính có tác động đến mọi mặt của đời sống xã hội, liên quan đến mọi hoạt động của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp... Vì thế, có thể nói, hệ thống hành chính là xương sống của hệ thống chính trị. Nền hành chính Việt Nam đôi khi vẫn để lại ấn tượng "hành là chính". Ảnh minh họa: lanhdao.net Thời gian qua, nếu cải cách kinh tế được coi là lối thoát cho nền kinh tế tập trung bao cấp trì trệ, giúp đất nước thoát nghèo, thì cải cách hành chính với vai trò tạo hành lang cho phát triển lại gần như thất bại. Hệ thống hành chính quan liêu, nặng nề kém hiệu quả đôi lúc biến tướng thành “hành là chính” và trở thành nút cổ chai gây cản trở cho phát triển. Vì thế, cải cách hành chính trở thành một trong những bài toán lớn mà Việt Nam cần chú trọng giải quyết và hoàn thiện ngay trong ngắn hạn. Gian nan tháo gông BÀI LIÊN QUAN Để hành chính không còn “hành là chính” Cải cách hoặc tụt hậu Cải cách tổ chức - kết hợp cơ chế đẩy và kéo Những dấu lửng cải cách Cho một nền hành chính phục vụ Giá thành của nền hành chính Về mặt bản chất, cải cách hành chính là một phần cụ thể của cải cách chính trị theo hướng thực tế: hướng lấy hiệu quả phục vụ của bộ máy công quyền làm mục tiêu cải cách. Đây là một hướng đi đúng nên đã được nói đến rất nhiều trong khoảng thời gian gần đây. Nhưng do tính chất nửa vời, thiếu chuyên nghiệp, thậm chí tham nhũng trong các dự án cải cách hành chính như dự án xây dựng chính phủ điện tử 112, nỗ lực cải cách hành chính hầu như không mang lại kế quả gì đáng kể, nếu không muốn nói là thất bại. Nhưng do tính chất không thể trì hoãn của cái cách hành chính nhằm đáp ứng những hỏi của nền kinh tế và các sinh hoạt xã hội, trong thời gian gần đây, một số dự thảo cải cách hành chính ở mức độ sâu hơn đã được bàn đến. Cụ thể là thí điểm bỏ Hội đồng Nhân dân cấp huyện/quận, thí điểm bầu trực tiếp chủ tịch xã, thậm chí Đà Nẵng còn đề xuất dân bầu trực tiếp chủ tịch Thành phố. Tuy nhiên, những cải cách này lại vấp phải một rào cản là chính hệ thống luật pháp hiện thời. Ví dụ, việc bầu trực tiếp chủ tịch xã, bỏ Hội đồng Nhân dân huyện/quận có thể bị coi là vi hiến. Điều đó cho thấy, để cải cách hành chính thành công, hiến pháp và luật pháp phải đi trước mở đường. Nếu không sẽ rơi vào bẫy cải cách nửa vời, theo kiểu cải cách trên giấy, nói thì hay nhưng thực tế thì không thể triển khai được, dẫn đến không tạo ra kết quả thực sự. Quyết tâm chính trị Để cải cách hành chính thành công, phải nhìn thẳng vào bản chất của nó. Đó là một phần của cải cách chính trị, đồng thời là lối thoát cho cải cách chính trị. Xét cho cùng, cải cách hành chính phải được đặt trong một thiết kế tổng thể về cải cách, và tiến hành đồng bộ với các loại cải cách khác như cải cách luật pháp, cải cách quản lý, cải cách phương thức bổ nhiệm đội ngũ công chức.v.v. thì mới có thể thành công. Nếu không, thất bại của những cải cách hành chính trong nhiều năm qua và trong thời gian tới là một điều có khó tránh khỏi. Sự thất bại của đề án chính phủ điện tử như vừa qua là một minh chứng và cũng là điều có thể dự báo trước. Trên thực tế, Nhà nước cũng đã nhận ra vai trò quan trọng của việc cải cách hành chính nên đã đưa ra Đề án 30 nhằm đơn giản hóa các thủ tục hành chính, tạo đột phá trong công tác cải cách hành chính giai đoạn 2007-2010. Đây là một quyết định đúng đắn. Nhưng để thành công, cần một quyết tâm chính trị lớn của cả hệ thống. Chỉ có quyết tâm chính trị mạnh mẽ, cương quyết và thái độ nhìn thẳng vào bản chất của cải cách hành chính, cũng như ý thức được sức nặng gông cùm của hệ thống hành chính hiện thời đang quàng lên đôi vai gầy của đất nước, thì công cuộc cải cách hành chính mới hy vọng thành công. Chỉ có như thế, những nút cổ chai cản trở sự phát triển mới được tháo gỡ, gông cùm mới được loại bỏ. Tháo gông phát triển, mong lắm thay! Giáp Văn Dương Ghi chú: Toàn soạn thêm dấu "..." để giảm tông. Hic, mà giảm tông là giảm gì vậy ta, có phải là giảm tone không nhỉ? Cần cập nhật tiếng Việt mới được.