Giáp Văn Dương
Tóm tắt
Bài này có mục đích nhận dạng mười bài toán lớn lộ diện qua ô cửa 2008 mà Việt Nam cần chú trọng giải quyết trong những năm tới - cả trong ngắn hạn, trung hạn và dài hạn - đó là:1. Khủng hoảng kinh tế; 2. Điều hành của chính phủ; 3. Cải cách hành chính; 4. Chống tham nhũng; 5. Qui hoạch đô thị; 6. Khai thác tài nguyên; 7. Ô nhiễm môi trường; 8. Thiếu hụt năng lượng; 9. Cải cách giáo dục; 10. Tranh chấp Biển Đông.
Tác động của những bài toán này đến đời sống kinh tế, xã hội sẽ được phân tích sơ bộ. Phản ứng của xã hội trước cách giải quyết của chính phủ, ví dụ trong việc khai thác tài nguyên, ô nhiễm môi trường và hệ quả của nó, như sự hình thành các luồng thông tin dân sự trên mạng internet và phản biện xã hội có hệ thống trong dự án khai thác bauxite Tây Nguyên, cũng sẽ được thảo luận.
Mối liên hệ và tác động qua lại giữa những bài toán này với nhau sẽ được xem xét. Ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài lên bản thân các bài toán này cũng như cách chính phủ xử lý chúng, ví dụ khủng hoảng kinh tế, chống tham nhũng, tranh chấp Biển Đông cũng sẽ được đề cập. Qua đó, mối quan hệ sâu xa giữa chúng, đặt trong tương quan so sánh với các đối thủ cạnh tranh trực tiếp và bối cảnh Việt Nam hội nhập ngày càng sâu, sự phụ thuộc lẫn nhau giữa các nước ngày càng lớn, sẽ được làm rõ.
Những phân tích này sẽ được sử dụng làm tiền đề cho việc xác định lại những ưu tiên chiến lược, cả trong đối nội lẫn đối ngoại của chính phủ Việt Nam trong thời gian tới, nhất là trong việc ứng xử với Trung Quốc và các nước ASEAN trong việc tìm lời giải cho vấn đề tranh chấp Biển Đông và khôi phục niềm tin với xã hội.
-----Bản sơ thảo để thảo luận tại hội thảo hè Paris 2009 có thể xem tại đây. Toàn văn sẽ đăng trên Thời Đại Mới số tháng 11/2009.
